همه ما حادثه و اتفاقاتی را در طول زندگی تجربه میکنیم ممکن است پیش بینی شده و شاید دور از انتظار باشد اما ممکن است اتفاق یا حادثه ای که رخ میدهد بسیار دلخراش و دور از انتظار ما باشد که شوک بزرگی را به ما وارد کند که از یاد بردن آن و یا پذیرش آن برای ما بسیار سخت و دشوار باشد. در این چنین اتفاقاتی ممکن است فرد از نظر روحی آسیب بدی ببیند و این مسئله در ذهن او به صورت ناخوشایندی حک شود و در زندگی به او آسیب برساند ممکن است شنیده باشید برخی افراد از صحنه های تصادف های دلخراش میگویند تصویرش هنوز جلوی چشمم است این حادثه لزوما برای خود فرد رخ نمیدهد همین که فرد در صحنه حضور داشته باشد ممکن است او را درگیر کند.
استرس پس از حادثه در اتفاقاتی مانند تصادف ، حمله ، سرقت و… اتفاق میافتد و تصویر این سانحه در ذهن فرد ثبت میشود و دلیل اصلی آن غیر منتظره بودن آن است فردی که دچار این استرس میشود ممکن است سعی کند از آن فرار کند در زندگیش تغییراتی ایجاد میشود و دائما یا به آن فکر میکند یا تصویر جلوی چشمش است و خواب آن را میبیند و بسیاری مسائل دیگر که برای فرد استرس و اضطراب به وجود میآورد این اختلال که یکی از اختلالاتی است که ترس شدیدی را در بیمار ایجاد میکند و زندگی عادی فرد را مورد اسیب قرار میدهد که ممکن است فرد در ادامه زیندگی خود با مشکلات زیادی مواجه شود افرادی مثل پلیس ها ، آتشنشانان ، آمبولانس دارها و سربازان بیشتر در معرض چنین اضطرابی هستند که بسیاری از مردم با آن بعد از مدتی کنار میآیند که البته این مدت میتواند چند هفته ، چند ماه و چند سال به طول انجامد این اختلال حتی ممکن است بعد از مدتی چند ماهه در فرد پدید آید و زندگی او را تحت تاثیر قرار دهد این اختلال به دلایل مختلفی رخ میدهد و همچنین علائم زیادی دارد که در ادامه به آنها و نحوه کنار آمدن با آن میپردازیم.
اختلال PTSD
اختلال پس از سانحه یا همان PTSD نوعی اختلال سلامت روان است است که پس از یک اتفاق ناگوار و حادثهای آسیب زا اغاز میگردد این اضطراب میتواند از یک اتفاق دلخراش ، یک تصادف ، تهدید امنیت ، بلایای طبیعی مانند سیل و زلزله ، جنگ و تجربیات شخصی مانند سوءاستفاده جسمی و جنسی و همچنین سوء استفاده از مواد مخدر صورت بگیرد که همه این موارد نوعی بی امنیتی است و حس عدم امنیت را در فرد پرورش میدهد و استرس و اضطراب فرد را افزایش میدهد که با نام استرس پس از تروما نیز شناخته میشود.
علائم اختلال اضطراب پس از سانحه
علائم اختلال استرس پس از حادثه در نوع های مختلفی ظاهر میشود که در زیر به بررسی ان میپردازیم:
- فرار و اجتناب : به طوری است که فرد از یاد اورری ان مسئله فراری است و هر مسئله ای که باعث یاد آوری آن حادثه میشود را انکار میکند و یا از آن فرار میکند که شامل :
- اجتناب از قرارگیری در محل
- اجتناب از صحبت کردن درمورد حادثه
- اجتناب از افرادی که فرد را یاد حادثه میاندازند
- سعی در فراموشی روز خاطره
- پاک کردن تمامی اسناد و مسائلی که فرد را یاد آن خاطره میاندازد
- تغییرات فیزیکی و عاطفی : این حادثه اثرات مخربی روی احساسات فرد دارند که باعث مشکلاتی از قبیل:
- افزایش تحریک پذیری و زودرنجی
- تغییرات در خلق و خو و رفتار
- استرس بالا و همیشه آماده بودن
- پریشانی عاطفی شدید
- پرخاشگری وعصبانیت
- افزایش فشارخون و ضربان قلب
- اختلالات خواب
- مشکل در تمرکز
- احساس نا امیدی به آینده
- افکار منفی در مورد خود و همه
- اخلال در حافظه
- بی تفاوتی و بیحسی عاطفی
- افکار و تعبیرات منفی از مسائل پیرامون
- احساس گناه
- انتظار همیشگی برای سانحه
- روی آوردن به مواد مخدر و الکل
- رفتار های مخرب
- یادآوری به طور مکرر : این خاطره ناخوشایند ممکن است برای فرد دوباره جلوه پیدا کند یا به اصطلاح فلش بک بزند و حادثه به صورتی که انگار دوباره اتفاق میافتد برای فرد تداعی میشود، به صورت های مختلفی این مسئله رخ میدهد که شامل:
- کابوس و خواب های پریشان وآزار دهنده دربارهی آن اتفاق
- تداعی رویداد
- تکرار خاطرات به صورت ناخودآگاه
- شبیه سازی صحنه با افراد و صحنه های مشابه در ذهن خود
تست اختلال اضطراب پس از سانحه
تست های روانشناسی برای اختلال استرس پس از سانحه برای اندازه گیری میزان شدت اختلال انجام میشود که البته اگر در اینترنت بگردید تست های زیادی مبنی بر تست استرس پس از سانحه پیدا میکنید اما باید توجه داشته باشید که اکثر این تست ها از استانداردهای لازم برخوردار نیستند و برای اطمینان از انجام یک تست معتبر همیشه سعی کنید از یک روانشناس و یا روانپزشک کمک بگیرید چرا که ممکن است این تست ها در پاسخ ها مشکلاتی داشته باشند و اطلاعات نادرستی را به شما انتقال دهند و دید اشتباهی به شما نسبت به خودتان بدهد پس مشورت از یک فرد متخصص را جدی بگیرید و همچنین به این نکته تتوجه داشته باشید که تشخیص این بیماری کار سادهای نیست و نیاز به آزمایش در موارد دیگری دارد.
اختلال پس از سانحه در کودکان
این اختلال در کودکان نیز اتفاق میافتد به نحوی که کودک از خانواده خود جدا نمیشود و ممکن است در تکلم خود دچار مشکل شود و نتواند حرف بزند و همچنین در مورد سانحهای که رخ داده بازی کند که به طوری آن را تداعی میکند و نشان دهنده زنده بودن این اتفاق در ناخودآگاه اوست کودک ممکن است دچار شب ادراری شود و همچنین در زمان های مختلف دچار استرس و اضطراب شدیدی شود که خودش منبع ان را متوجه نباشد و توضیحی برای آن نداشته باشد ، این مسائل برای کودکان تا 8 سال اتفاق میافتد و علائم برای 8سال و بالاتر تفاوتی با بزرگسالان ندارد.
چگونه به این درد التیام ببخشیم؟
نگرانی و اضطرابی که پدید آمده کاملا طبیعی است چرا مغز ما در تلاش است تا واقعه را هضم کند پس نیازمند زمان است با چند روش شما میتوانید کمی به زخمی که به آن دچار شده اید را التیام ببخشید:
- احساسات خود را بیان کنید و از خود خوری و درون ریزی بپرهیزید
- از آن اتفاقات فرار نکنید و سعی کنید با آن مواجه شوید
- با دیگران صحبت کنید و سعی کنید اتفاقات را بازنگری کنید
- به ناراحتی و خرابکاری استرس دامن نزنید و تاجایی که میتوانید جلوی آن را بگیرید
- زمانی را برای معاشرت با دوستان و خانواده بگذارید و از اجتمماعات فرار نکنید
- کمی استراحت کنید و به زمان خواب خود اهمیت بدهید
- از بین رفتن علائم زمان بر است صبر داشته باشید
- مدیتیشن ، یوگا و تمرینات ورزشی را فراموش نکنید
در کل باید در نظر داشته باشید که استرس پس از هر سانحهای به وجود میاید و هر چه شما از بترسید و فرار کنید بیشتر گریبان شمارا میگیرد سعی کنید درباره ان صحبت کنید و از ان فرار نکنید ابعاد حادثه را بررسی کنید و سعی کنید زخم به وجود آمده را بپذیرید البته توجه داشته باشید همیشه مشاوره یک روانشناس بسیار کاربردی خواهد بود.
نحوه کارکرد مغز در استرس پس از سانحه
بخشی از مغز که با نام مغز خزنده شناخته میشود مسئول بخش غرایز ماست که در این قضیه دخالت دارد و در زمان احساس عدم امنیت راهکارهایی از جمله فرار و حمله به ما میدهد و در واقع دستوری برای مغز صادر میشود که کاری انجام دهیم اما در اینجا مسئله به این صورت است که بعد از حادثه با فلش بک و دیگر مسائل مغز ما احساس خطر میکند و امنیت خود را در خطر میبیند اما کاری برای آن نمیتواند انجام دهد این فرمان وقتی برای مغز خزنده صادر میشود مغز خزنده سریعا برای فرار از موقعیت خطرناک و احتمال حمله هرمون استرس را ترشح میکند تا ما برای ان آماده باشیم اما چون هیچ چیزی وجود خارجی ندارد که با آن بجنگیم و از دست آن فرار کنیم تنها چیزی که برای ما باقی میماند استرس است.
تشخیص اختلال اضطراب پس از سانحه
تشخیص این اختلال کار سادهای نیست چرا که بسیاری از افرادی که به رواندرمانگر مراجعه میکنند تحت عنوان اضطراب و افسرگی مراجعه میکنند و همچنین دلایلی همچون فراموشی ناتوانی در انجام کار ها و…. دلیل این علائم به صورت آشکار توضیح داده نمیشود و توضیح آنها برای افراد و حتی دلیل به وجود آمدن آن برای خود شخص کار سختی است.
تشخیص این اختلال نیاز به آگاهی کامل یک متخصص از وضعیت شخص و همچنین مکالمات و مشاوره های عمیق را طلب میکند و البته علاوه بر این قضیه این مسئله نه تنها نیاز به مصاحبات فراوان دارد بلکه نیاز به انجام تست های بالینی هم دارد در طول تشخیص ضربه های فیزیکی و روحی فرد و همچنین انواع اختلالات دیگر اعم از افسردگی اصطراب و .. نیز مورد بررسی قرار میگیرد.
درمان اختلال اضطراب پس از حادثه
در درمان اختلال پس از سانحه هیچ درمان ثابتی وجود ندارد و نمیتوان به طور قطع گفت که این درمان کارساز ترین درمان در این مسئله است چراکه ممکن است نوع حادثهای که برای فرد اتفاق افتادهاست تفاوت داشته باشد و حتی ممکن است شخص دارای اختلالات دیگری نیز باشد که تشدید پیدا کرده باشد بنابراین از روش های مختلفی برای درمان این اختلال استفاده میشود.
درمان شناختی رفتاری
یکی از موثر ترین راه ها برای درمان این است که خود فرد در آن مسئله تخصص پیدا کند اما چطور ؟ با کمک مقالات و کتاب ها و همین طور یک متخصص تمامی اطلاعات مربوط اختلال را بدست آورده شود و شخص به یادگیری درباره آن اختلال بپردازد که این امر به فرد کمک میکند تا در شرایط مختلف رفتار خود را بررسی کند و با فهمیدن ریشه ان در لحظه آن را خنثی کند.
روانشناسی
در درمان روانشناسی که درمان شناختی را نیز شامل میشود با آموزش به فرد در طی زمان راهکارهای مقابله با استرس و همچنین روش هایی که با توجه به گذشته و اخلاقیات فرد برای او بهتر است برای او توسط رواندرمانگر شرح داده میشود و همچنین او تشویق میشود که در موقعیت های استرس زا و اضطراب آور چگونه خود را کنترل کند و طی زمان فرد بر این امر تسلط پیدا میکند که رفته رفته اختلال را در خود کمرنگ میکند و اعتماد به نفس بیشتری در این زمینه پیدا میکند.
دارودرمانی
از دارو های مختلفی برای درمان استفاده میشود به نحوی که این دارو ها سطح استرس را کاهش میدهند و سطح سروتونین مغز افزایش میدهند البته باید توجه شود که این دارو ها برای عمل کردن باید زمان دارند و ممکن است اثرات درستی نداشته باشند پس حتما باید زیر نظر یک روانپزشک مصرف شود تا خطرات دیگری را برای فرد ایجاد نکند.
سخن پایانی
اختلال اصطراب پس از حافظه جزو اختلالاتی است به سادگی تشخیص داده نمیشود پس تشخیص آن را به یک شخص متخصص بسپارید و همچنین اگر چنین فردی را در نزدیکان خود دارید به او کمک کنید تا بتوانند به زندگی عادی برگردند چرا که این اختلال به نوعی زندگی افراد را مختل میکند و آرامش را از انسان میگیرد ، سعی کنید با آنها معاشرت کنید اگر از بیماری آکاهی دارید به آنها انتقال دهید و آنهارا تشویق به مراجه به روان درمان گر کنید اگر نگران این موضوع هستید که فرد مبتلا ممکن است دست به خود کشی بزند راجع آن با او صحبت کنید و مراتب را با یک مشاور در میان بگذارید و از او کمک بگیرید و به بیمار اطمینان دهید که در کنار او هستید و رفتارهای او از جانب شما درک میشود و او مایه زحمت شما نیست ، این افراد در بحران به سر میبرند سعی کنید از جمله هایی مثل میگذره و همه چی حل میشه استفاده نکنید چرا که کمکی نمیکند و فرد نیاز دارد که از جانب شمما درک شود ، صبور باشید و امیدتان را از دست ندهید.
هیچ دیدگاهی نوشته نشده است.