تفاوت ایلوژن و هالوسینیشن

ایلوژن و هالوسینیشن هر دو به معنی توهم هستند و اما نوع و نحوه اینکه چطور این موارد برای انسان ها اتفاق می‌افتند تفاوت دارد، در این مقاله برای شما هر مورد را جداگانه شرح داده ایم و تفاوت های آن را مشخص نمو‌ده‌ایم، توهم معمولا مسئله ای ناخوشایند است، مخصوصا اگر به دلیلی نامشخص برای فرد اتفاق بیفتد ممکن است حتی بسیار خطرآفرین باشد، برای مثال تصور کنید که در حال رانندگی هستید ناگهان موجودی را ببینید که وجود خارجی ندارد و یا سایه ای برای شما یک جسم بزرگ به نظر برسد، در این حالت ممکن است ترس شدیدی شما را فرا بگیرد و تعادل خود در رانندگی را از دست بدهید و یا ترمز ناگهانی بزنید که هر یک از این موارد می‌توانند بسیار خطرناک باشند، و یا افرادی که برای متوهم شدن از موارد مخدر استفاده می‌کنند را در نظر بگیرید، برخی از این افراد ممکن است کنترل خود را از دست بدهند و این موضوع که تحت مصرف آن ماده مخدر هستند را فراموش کنند که این مورد نیز می‌تواند خطرهایی را به همراه داشته باشد، البته که باید بدانید که توهم تنها به دیدار ختم نمی‌شود و انواع مختلفی دارد، توهم می‌تواند به صورت دیداری، شنیداری، بویایی، چشایی و لمسی هستند، افراد ممکن است با توجه به دلایل مختلف به هر یک از این موارد دچار شوند و این مسئله می‌توان  تحت تاثیر عوامل بیرونی و یا درونی باشد.

توهمات انواع دیگری نیز دارند که زیر مجموعه موارد بالا به حساب می‌آیند، برای مثال از این موارد می‌توان به توهم دستور اشاره کرد که فرد صدایی دستوری را می‌شنود که به او امر می‌کند کاری را انجام دهد، که این مسئله زیر مجموعه توهم شنوایی به حساب می‌آید، البته که در ادامه توضیحات کاملی را در این مورد آورده‌ایم، و اما نکته اصلی این مقاله تفاوت ایلوژن و هالوسینیشن است، تفاوت اصلی این دو در نحوه شروع آن است، در ایلوژن فرد با مصرف شی خارجی دچار این توهمات می‌شود که غالبا از موادمخدر استفاده می‌شود اما در هالوسینیشن این‌طور نیست، و سرمنشا آن از درون فرد است، افرادی که دچار اسکیزوفرنی هستند نمونه بارز این مسئله هستند، که ممکن است صداهایی را بشنوند و یا مواردی را ببینند که واقعیت ندارند و تنها از ذهن آنها برمی‌خیزد، و این موارد ممکن است برای فرد آنقدر واقعی و طبیعی به نظر برسد که حتی حرف دیگران را مبنی بر اینکه این موارد توهم هستند را نپذیرد، در مقابل ایلوژن این طور نیست چرا که این توهمات در اثر جسمی خارجی به وجود می‌آید و فرد از این توهمات از قبل آگاهی دارند و اینکه افراد از آن بترسند و یا مشکلاتی برایشان از قبیل ترس و وحشت اتفاق بیفتد کمتر است، اما این‌طور نیست که بی خطر باشد، چرا که اولا این موادهای مخدر فشار زیادی به مغز انسان وارد می‌کنند و آسیب هایی را به جای می‌گذارند، همچنین ممکن است زمانی که فرد این توهمات را تجربه می‌کند فشار بر روی او زیاد شود و این نکته را که به دلیل مصرف جسمی خارجی دچار این توهمات شده را فراموش می‌کند و در این مرحله ممکن است بسیار خطر آفرین باشد، البته که شرایط مختلف زیادی است که در مقاله به آن اشاره نمو‌ده ایم، با ما همراه باشید.

ایلوژن چیست؟

ایلوژن رادر واقع می‌توان نوعی سو تعبیر ادراکی دانست، یعنی شما برای لحظاتی تصور دارید که اتفاقی افتاده اما می‌توانید آن را نادیده بگیرید، ایلوژن در واقع تغییری در آنچه وجود دارد برای فرد است، برای مثال در افرادی که مواد مخدر مصرف می‌کنند ممکن است آن چیزی را که در پیش روی خود می‌بینند آن طور که واقعی است نبینند اما در کل جسم خارجی وجود دارد! برای مثال ممکن است خزه هایی را روی درختان ببینند در حالی که درخت وجود دارد و آن ها به درستی درخت را تشخیص داده‌اند اما خزه ها جزو توهمات او به حساب آیند، و ممکن است لحظه ای و یا طولانی تر باشند، البته تعابیر مختلفی در این مورد در فضای مجازی ممکن است مشاهده کنید و تعاریف بسیار دقیقی را دارند و مثال ها هر یک ممکن است برخی از این موارد را نقض کنند، پی برای اطمینان می‌توانید از یک متخصص در این حوزه کمک بگیرید، چرا که این افراد با توجه به مسائل بسیار مختلفی که آموزش دیده‌اند شرایط را در نظر می‌گیرند و توضیحاتی را به شما ارائه می‌دهند که دچار اشتباه در درک مطلب نشوید.

هالوسینیشن چیست؟

حال که با ایلوژن آشنایی پیدا نمودید نوبت به هالوسینیشن می‌رسد، هالوسینیشن از ذهن افراد بر می‌خیزد و با ایلوژن متفاوت است، در هالوسینیشن افراد توهماتی را تجربه می‌کنند که ممکن است بسیار برای آنها ترسناک باشد و کاملا واقعی به نظر برسد، به طوری که آن موضوع خاص اصلا وجود خارجی نداشته باشد، مثلا ممکن است موجودی را ببینند و یا صدایی را بشنوند که وجود خارجی ندارند یکی از این موارد می‌توان به توهم دستور اشاره کرد که فرد ممکن است صدایی بشنود که به او دستور می‌دهد تا کاری را انجام دهد و این توهم و دستور می‌تواند مثبت و یا منفی باشد، جز این موارد توهمات دارای مدل های مختلفی هستند، هالوسینیشن می‌تواند به صورت بصری، شنوایی، لمسی و بویایی باشد که در افراد مختلف با مسائل مختلف می‌تواند شکل بگیرد، افرادی که دارای بیماری های اسکیزوفرنی، و مسائل طیف سایکوز، دوقطبی اضطراب پس از سانحه هستند ممکن است چنین توهماتی را تجربه کنند، البته که افرادی که مصرف مواد مخدر را قطع می‌کنند نیز در این دسته از افراد قرار می‌گیرند و به طور کلی زمانی که مغز آسیبی دیده باشد و ضربه شدیدی به آن وارد شود می‌تواند اتفاقاتی را به همراه خود داشته باشد.

تفاوت بین ایلوژن و هالوسینیشن چیست؟

همان‌طور که تا به حال متوجه شدید این دو با اینکه در ترجمه فارسی هر دو به عنوان توهم معنی می‌دهند، اما در عمل با یکدیگر متفاوت هستند، در ادامه به تک تک دید افراد در برخورد با این توهمات اشاره شده که می‌توانید مشاهده نمایید، برای تسهیل در توضیحات در توضیحات پیش رو منظور از شماره (1) ایلوژن و شماره (2) هالوسینیشن می‌باشد:

• در (1) افراد تغییرات و یا توهماتی را تصور می‌کنند روی مواردی است که وجود خارجی دارند و ممکن است فرد آن را به صورت دیگری ببیند و اما در (2) اینگونه است فرد شی‌ای را مشاهده می‌کند که وجود خارجی ندارد و کاملا ساخته ذهن اوست.
• دلیل اتفاق افتادن شماره (1) به دلیل ترکیبات و مصرف دارو ها و مواد های خارجی اتفاق می‌افتد اما در (2) اینگونه نیست و به دلیل اتفاقات مختلف در شیمی مغز چنین توهماتی شکل می‌گیرند، برای نمونه افرادی که مصرف موادمخدر توهم زا دارند ایلوژن را تجربه می‌کنند و پس از ترک این مواد مخدر پس از مصرف به مدت طولانی و یا حتی چند بار ممکن است فرد به دلیل آسیب های مغزی دچار توهماتی شود که این توهمات از نوع هالوسینیشن هسستند.
• (1) می‌تواند برای هر فردی در جهان به یک صورت اتفاق بیفتد و یکسان باشند و توهمی همه گیر باشد در صورتی که (2) خاص است و برای هر فرد به صورت یکتا خواهد بود.
• (1) می‌تواند در اثر مصرف دارو های مختلف ایجاد شود و طبیعی است و در موارد ضعیف خطرآفرین نیست، اما زمانی که (2) اتفاق بیفتد غیر عادی است و ممکن است برای فرد خطراتی را به همراه داشته باشد و یا به دلیل بیماری های خاصی باشد که فرد درگیر آن است.
• (1) قابل اندازه گیری تحقیق و بررسی است اما (2) اینطور نیست و معیاری برای اندازه گیری آن وجود ندارد.
• (1) از بیرون شروع می‌شود و با توجه به اثر موردی خارج از بدن انسان است، (2) از درون آغاز می‌گردد و شروع آن در ذهن و بدن و مغز فرد است.
• (1) انواع کمتری نسبت به (2) دارد.

چرا این توهمات بوجود می آید؟

ایلوژن همان‌طور که گفته شد می‌تواند به دلیل مصرف مواد خارجی و از خارج از بدن یعنی دارو های مختلف، روانگردان هایی خاص، مصرف زیاد برخی مواد مخدر و… باشد که در هالوسینیشن این توهمات می‌توانند به دلیل بیماری هایی همانند، مسائل طیف اسکیزوفرنی و دیگر اختلالات سایکوتیک، دو قطبی، اختلالات شخصیت به خصوص اختلال شخصیت مرزی، ptsd، اختلالات مربوط به خواب، صدمات مغزی، اعتیاد به مواد مخدر و یا ترک آن، زوال عقل، میگرن، تب شدید، تشنج، عوارض شیمی درمانی، ضربه خودن از ناحیه سر، تومورها و ضایعات مغزی، افسردگی شدید و… باشد، هر یک از این موارد می‌تواند بر یکی از احساس های فرد تاثیر گذار باشد و یکی از مواردی که به آن اشاره شد یعنی توهم بینایی، شنوایی، چشایی، بویایی، لمسی و دستور توسط فرد تجربه شود. برای مثال در عفونت های بینی و یا پولیپ بینی مشخصا بر روی توهم در حوزه شنوایی اتفاق خواهد افتاد، برخی از موارد بالا می‌تواند بر روی احساس های مختلف فرد تاثیر گذار باشد و برخی دیگر تنها بر روی یک احساس تاثیر بگذارد.

توهم چگونه تشخیص داده می شود و درمان آن چیست؟

همان‌طور که در قسمت تفاوت ها مطالعه داشتید توهم ایلوژن با استفاده از دستگاه های مختلف قابل اندازه گیری است و متخصصین می‌توانند آن را مشخص نموده و حتی معیاری برای آن بسنجند، و آن را اندازه گیری کنند، در صورتی که هالوسینیشن این طور نیست و با هیچ دستگاهی قابل تشخیص و اندازه گیری نیست و تنها راه تشخیص آن از طریق مشاوره و مصاحبه فرد متخصص با آن فرد است، که البته نیاز به تجربه بالایی نیز دارد، متخصص با پرسش و پاسخ و همچنین با در نظر گیری سابقه بیمار و همچنین اختلالاتی که ممکن است فرد به آن مبتلا باشد و مسائلی که با آن مواجه است، می‎‌تواند این مورد را تشخیص دهد، البته که درمانی نیز برای هالوسینیشن به صورت قطعی و حذف این مورد وجود ندارد و درمان به صورت شناخت درمانی انجام می‌شود، یعنی فرد در مورد بیماری خود آموزش می‌بیند و آن را می‌شناسد و در صورت بروز و یا به وجود آمدن این توهمات آن‌ها را می‌شناسد و در صورتی که با یکی از این موارد مواجه شد، به جای ترس و یا از خود بی خود شدن و یا بسیاری مسائل دیگر می‌تواند آن را به راحتی کنترل کند و در نتیجه، این مسائل برای او دیگر مشکل ساز نخواهند بود و دیگر این مسئله به عنوان اختلال مورد بررسی قرار نخواهد گرفت.

در نهایت

همانطور که متوجه شدید با این که این دو لغت به یک معنی ترجمه می‌شوند اما تفاوت‌های زیادی دارند، درمان این موارد نیز به روش‌هایی که اشاره شد اتفاق می‌افتد و ممکن است هیچگاه از بین نروند و تنها فرد باید آن را به خوبی شناسایی کند تا بتواند خطراتش را کنترل کند، برای درمان این موارد حتما باید به فردی متخصص مراجعه نمایید و اطلاعات خود را محدود به چند مقاله در اینترنت و فضای مجازی نکنید، متخصصین این حوزه مطالعات زیادی را در این مورد انجام داده‌اند و اطلاعات به روزی را به همراه خود دارند و با سالها تجربه در این زمینه ها مشاهده و درمان نمونه های مشابه می‌توانند کمک های بسیاری را به شما ارائه دهند. شما می‌توانید با تماس با مجموعه دکتر مخدومی از خدمات مشاوره تخصصی در زمینه های مختلف روانشناسی و روانشناختی بهره ببرید و درمان خود را آغاز کنید، با آرزوی زندگی سراسر آرامش برای شما.